- теріскей
- син.: терістікКенет ауаға ызғар кіріп, теріскейде қара бұлт тұтасып келе жатты (Т.Ахтанов).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
теріскей — зат. Солтүстік жақ, терістік … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
теріскейлеу — сын. Бір нәрсенің сәл ғана теріскей жағы. Сәл т е р і с к е й л е у өңірінде адамның екі көзі тәрізді жарқырап Ақкөл мен Шойындыкөл көрінеді (І.Есенберлин, Шығ.жин., 9, 380) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
түскей — зат. сөйл. Күнгей (түстік). Жиырмадан асқан шағында ол Үлкен Қаратаудың т ү с к е й і мен теріскейін түгел аралайды (Қаз. әдеб., 31.08.1984, 10) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
еңкеулік — зат. Еңіс жер, ойпаң жер. Төскейінде теңіз мөлтілдеп, теріскейінде жұқалаң шағыл жолақтар иірімделген бұл е ң к е у л і к сонау бабалар заманынан бері Ақшұқыр аталып келеді (Қаз. әдеб., 08. 04, 1977, 1) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
иірімдел — ет. Иірім жасау, иірілу. Төскейінде теңіз мөлтілдеп, теріскейінде жұқалаң шағыл жолақтар и і р і м д е л г е н бұл еңкеулік сонау бабалар заманынан бері Ақшұқыр аталып келеді (Ә. Сәрсенбаев: Қаз. әдеб., 08. 04. 1977. 1) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шыны — I сын. Жүрекке тиетін (май), күшті. Түйенің еті тығыз, майы ш ы н ы келетіндігі де сол тұзды шөптерден болса керек (Ш.Ерманов, Мәңгі жастық, 65). Алтынтіс теріскей жерінің шөбі шүйгін екенін, қара отқа жайылған малдың еті ш ы н ы келетінін, жесең … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
гез — (Қарақ.) екі шоқының, екі төбенің арасындағы ойпаң жер, кез, аша. Тонау г е з д і ң теріскей беті біздің ауыл (Қарақ.). Бұл сөз Маңғыстау өңірінде кез. Қойдың құлағына салынатын ойық енді маңғыстаулықтар кез, ен дейді. [Өзбекше газа (Узб. рус. сл … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шыли — (Алм., Еңб қаз.; Шымк.: Қызылқ., Түркіс., Сарыағ.; Жамб., Қорд.) шылғи, тым, аса, өте. Айтқаны ш ы л и өтірік (Жамб., Қорд.). Жұмысыңның аяқ жағын ш ы л и далитып жіберіпсің (Шымк., Түрікм.). Ол ш ы л и жадағай киетін (Шымк., Қызылқ.). Бұл сөз… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
көзайна — зат. жаңа. Лупа. Қаратаудың күнгей теріскейі лупаны – к ө з а й н а дейді (Қаз. әдеб., 11. 12. 1987, 11) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қоғалық — зат. Қоға өскен жер. Тұран атай қаладан келген немересін ертіп, бүгін анау теріскей жақтағы жақпарлы иіннің тұсындағы бөгде көзге көп шалына бермейтін қалың қ о ғ а л ы қ қ а баруды ойлаған (Қазақст. пионері, 01. 05. 1972, 3) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі